Fotokafeine (editie 4 - 10)

Wat is Fotokafeine? Fotokafeine is een verrassingsavond. Wat vaststaat is dat er een beeldmaker wordt uitgenodigd en er gezamenlijk wordt gegeten. Daarna volgt een ‘vertelling’. Maar hoe die vertelling vorm krijgt, bepaalt de fotograaf. Voor de eerste drie edities zie blog #46 Fotokafeine.

Begin februari 2023 was Mischa Keijser de hoofdpersoon. Hij begon met het verduisteren van de glazen pui. Via waxinelichtjes vonden bezoekers een plaatsje aan tafel. De duisternis riep associaties op met buiten zijn. De vertelling van Keijser ging dan ook over zijn werkzaamheden buiten: zijn foto’s van landschappen en van de zee, van overstromingen en klimaatverandering. “Ik wil voelen dat ik een lijf heb, ik wil het koud hebben, mijn spieren voelen, moe zijn.” Afzien hoort erbij. Van een andere categorie zijn zijn ongemakkelijke foto’s van mensen. Bij voorkeur brengt hij mensen onflatteus in beeld, als een persiflage op stock foto’s.

In april 2023 was het de beurt aan Arjan de Nooy. Hij liet zich interviewen door Jan Dijkshoorn aan de hand van stellingen in zijn nieuwe boek Photology. “Photology is eigenlijk een spel, waarbij foto’s betekenis krijgen door de context die ik ze geef.” Langzaam kregen we een beeld van een fotograaf die vooral speelt met andermans foto’s. De oorspronkelijke betekenis van een foto interesseert hem niet, hij blaast het beeld nieuw leven in.

In oktober 2023 kwam Paul Bogaers. Bogaers deelt 25 jaar met Pennings. In de galerietijd van Pennings exposeerde hij er regelmatig. Hij vertelde over de ontwikkeling in zijn werk, van de combinatie van eigen beeld met ‘gevonden’ beeld tot zijn extensions van zijn foto’s met papier maché. Toen hij zijn atelier in Tilburg (een ‘jungle’ met eigen werk en Afrikaanse maskers) uit moest, verhuisde hij naar Amsterdam, waar hij steeds een tijdelijk atelier had. Nu doet hij zonder. Want de inspiratie is op. Dat maakt onrustig, want komt het nog? Heeft het zin om meer van hetzelfde te blijven maken? Moet je een nieuwe weg inslaan, maar welke dan? En met welke media? Je moet weer ergens enthousiast over worden. Door zich kwetsbaar op te stellen stelde hij de romantisering van het kunstenaarschap ter discussie. Daarna volgde een discussie met het publiek, waarbij hij raadgevingen van andere kunstenaars kreeg.

Wiesje Peels greep de uitnodiging voor Fotokafeine (eind februari 2024) aan om een workshop te geven. Eerst vertelde ze over haar DOKAR, een donkere kamer op wielen, waarmee ze door De Peel fietste in de voetsporen van Martien Coppens, voor een project van de Beeldmix. Wat viel er mee en wat viel er tegen? Daarna volgde een workshop waarbij de bezoekers in tweetallen werden verdeeld. Een vragenlijst gaf niet alleen inzicht in het eigen denken en handelen, maar ook in dat van de ander. Het is een creatief proces dat ook in andere groepen kan worden ingezet om elkaar beter te leren kennen.

In mei 2024 kwamen fotograaf Gemma van Linden en kunstenaar-filosoof Sarai van de Boel. Zij kennen elkaar sinds de academietijd. Centraal stonden de vragen: Wat geeft een kunstenaar weg van zichzelf? Wat geeft een kunstenaar weg van een ander op een foto?  Zien we een ziel of slechts een ‘afdruk’ van het zijn? Wat heeft een foto of ander kunstwerk ons te vertellen over onszelf? Uitgangspunt was het boek van Van de Poel ‘Ontsporen. Kunst en filosofie als trigger voor systeemverandering’.

Begin oktober 2024 kwam Anaïs López naar

Fotokafeine om een inkijkje te geven in ‘hoe haar hoofd werkt als kunstenaar’. Zij nam ons mee in haar creatieve proces, waarbij haar uitgangspunt is dat de werkelijkheid altijd vreemder is dan welk verhaal je zelf zou kunnen bedenken. Als je ervoor openstaat en je laat meevoeren, kom je op de gewoonste plekken de mooiste verhalen tegen. Onderzoek maakt deel uit van dat proces. Ze toonde de film ‘Bloedverwanten’, waarvoor ze onderzoek deed naar haar familieleden. “Door onderzoek wordt je milder. Mensen maken keuzes die ze op dat moment het beste vinden.” Een bezoeker merkte op dat deze film veel mensen zal helpen om hun familiegeheim bespreekbaar te maken.

Begin maart 2025 kwam Paulien Oltheten om over haar Lourdes-project te vertellen. Toeval of niet, ze had net die dag een lange tocht gelopen, als een soort bedevaartganger. Door de maaltijd kwamen we al in de sfeer, want deze was religieus getint, met zoute koekjes in de vorm van hosties en Esausoep, linzensoep dus. Ze vertoonde de film ‘Lourdes-TV’, een selectie uit opnames van de 24/7 live stream van de ‘Grot der Verschijningen’ in Lourdes. Als vanzelf zie je ‘rituelen’ ontstaan van dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse activiteiten die alleen met onderhoud te maken hebben en in wezen een nuchtere kijk geven op ‘het mysterie’. Door de ingesproken tekst van Oltheten werd langzaam duidelijk wat dit onderzoek naar het mystieke persoonlijk voor haar betekende.

Donderdag 17 april 2025 is Anaïs López weer te gast bij Fotokafeine en dan met haar verhaal 'The Turtle and the Monk'.