In het archief van Galerie Pennings vonden we een column van Hans Zoete met als titel 'Mislukte foto's'. Een prachtige tekst die we onze lezers niet wilden onthouden.
De column is verschenen in Beeldschrift Brabant nr. 25, jg 7, 2000 (een uitgave van Centrum voor Amateur Kunst, fotobond BNAFV)
Mislukte foto’s
“Wat ik zo bijzonder vind aan mislukte foto’s is, dat ze kennelijk bestaan. Raar eigenlijk, als je bedenkt dat de meeste dingen alleen maar bestaan, omdat ze niet mislukt, maar gelukt zijn. Als ze mislukt zouden zijn, zouden ze er gewoonweg niet zijn. Hoort u bijvoorbeeld mensen wel eens praten over mislukte schoenen? Heeft u weleens een mislukt broodrooster gezien of een mislukte televisie?
Toch weet iedereen wat mislukte foto’s zijn en wat ermee wordt bedoeld. Iedereen weet ook precies waaraan het ligt. Logisch toch, mislukte foto’s dat ligt aan het toestel. Want waar maak je foto’s mee? Met een fototoestel. Goede foto’s maak je dus met een goed toestel. En slechte…? Spreekt vanzelf. Je hoort het toch ook vaak genoeg zeggen.
Neem nou mijn zwager, die maakt hartstikke mooie foto’s, nee serieus. De hele familie vindt overigens, dat dat eigenlijk ook niet anders kan. Hij heeft namelijk een hele dure camera. Wat daar allemaal niet mee kan en wat daar opzit! Lenzen, autofocus, ingebouwde flits, zelfs spotmeting. Doet eigenlijk alles zelf… Er is tegenwoordig toch ook geen kunst meer aan…
Iedereen weet ook precies wanneer een foto mislukt is. Een foto is mislukt als de kop of de koppen er vanaf zijn. Dat de voeten eraf zijn, is niet erg. Aan de voeten kun je toch niet zien, wie erop staan.
Wat ook mislukt is, als je op zijn nieuwe racefiets voorbij fietsende zoon er op de foto uitziet als een vage veeg. En wat dacht u van dat bijzondere plantje, mooi dichtbij, dat helemaal onscherp geworden is, bijna een dot watten, terwijl je de rest goed kunt zien. Mislukt is: onscherp, koppen eraf, te donker…
Een paar jaar geleden, toen ik nog een actieve beroepsfotograaf was, vertelde ik een keer aan iemand hoe fantastisch ik die dag gewerkt had. Ik had zeker vijf rollen volgeschoten en meende zeker te weten dat er misschien wel vijftien en anders toch zeker wel tien goede foto’s tussen zaten. Ik voelde me fantastisch, vijftien goede foto’s op één dag. Ik dacht dat betreffende persoon van zijn stoel zou vallen van het lachen. ‘Vijftien van de honderdtachtig… Honderdvijfenzestig koppen eraf, onscherp, te donker… En dat noemt zich beroepsfotograaf.’
Nou moet ik eerlijk zeggen, dat ik iets minder zeker dan de meeste mensen weet, wat mislukte foto’s zijn. Ik ken namelijk prachtige zeer indrukwekkende foto’s waar een groot deel van de kop af is of zelfs helemaal zonder kop. Ik ken wereldfoto’s, die grotendeels of helemaal onscherp zijn. En hele donkere, bijna pikzwarte foto’s waarop je haast niets meer ziet, maar van alles voelt.
Want wat is gelukt? Echts iets om over na te denken. Laat je ook niet meteen los.
Zo dacht ik bijvoorbeeld zo maar ineens: hoe meer foto’s er mislukken, des te beter en bijzonder zouden de foto’s moeten zijn, die overblijven. Scherp vond ik die, heel scherp.
Hoe meer foto’s er mislukken, des te beter en bijzonder zouden de foto’s moeten zijn, die overblijven…”
Comments