Aan het woord: Wiosna van Bon
“Welk gezinslid vertrouw jij het meest?” Met die vraag begon Wiosna van Bon (1992) haar verhaal tijdens de presentatie van het boek Family Stranger op 24 september 2021. De boeklancering was uitgesteld vanwege corona en vond nu plaats bij Pennings Foundation tijdens haar presentatie op de Talent Wall.
“Wat als de persoon die je het meest vertrouwt, in de gevangenis belandt? Het is moeilijk voor te stellen dat een familielid een misdrijf zou plegen. Family Stranger is een fotoserie over familieleden van gedetineerden, die plotseling worden geconfronteerd met ethische vragen die hun relaties onder grote druk zetten. In een lang proces van evaluatie zullen de gezinsleden hun relatie met het criminele familielid opnieuw moeten beoordelen en beslissen of ze al dan niet kunnen leven met wat zij hebben gedaan. Bij alle gezinsleden roept de arrestatie en de veroordeling gemengde gevoelens op."
“Terwijl het leven van deze gezinnen voortduurt, komt de gedetineerde in de gevangenis in een soort tijdcapsule terecht. Het doel van Family Stranger is om bewustzijn te creëren voor de strijd die deze gezinnen doorstaan. Net als het criminele familielid wordt ook het gezin vaak sociaal veroordeeld, met een risico op (verdere) afzondering van de samenleving. Daarom ervaren zowel volwassenen als kinderen het onderwerp als een taboe, of vinden het in ieder geval erg moeilijk om er over te praten.”
Wiosna van Bon is van Pools-Nederlandse afkomst. Ze volgde haar opleiding aan de KABK in Den Haag. Door haar grote interesse in psychologie neemt ze maatschappelijke problemen als onderwerp voor haar fotoprojecten. “Ik neem het op voor zwakke groepen in de samenleving. Met mijn projecten wil ik ruimte voor discussie creëren, empathie oproepen en een proces van bewustwording op gang brengen.”
Voor Family Stranger interviewde ze 25 gezinnen. Haar onderzoek richtte zich op drie fasen: het moment van de arrestatie, de periode van het vastzitten en de tijd na de vrijlating.
Zo observeerde ze dat “het belangrijk is voor het gezin dat het oppakken rustig verloopt. Een plotselinge inval kan traumatisch zijn, vooral voor de kinderen." Wiosna vertelt over een moeder die dankbaar is dat het ophalen bij hen op een hele milde manier is verlopen.
Wiosna vertelt over een gezin dat maar één uur per week op bezoek ging. "Doordat zij maar een uur hadden om elkaar te zien, werden gesprekken vaak luchtig gehouden. Dat gold voor beide partijen. Beide partijen hielden de schijn op dat het goed ging, omdat zij elkaar niet ongerust wilden maken. Ook was er een gezin dat geen auto had. De reis naar de gevangenis met het openbaar vervoer, kostte hen veel tijd. Iemand anders voelde zich belemmerd in zijn dagelijkse leven omdat diegene dagelijks op een vast tijdstip vanuit de gevangenis werd gebeld. Diegene wilde het geheim houden voor de buitenwereld, maar dat was een uitdaging omdat er elke dag telefonisch contact was."
"Er zijn nazorg-organisaties, maar zij functioneren niet hetzelfde als slachtofferhulp. Het zou goed zijn als er maatschappelijke hulp klaar zou staan op het moment van een inval.”
“Na de vrijlating begint vaak pas de verwerking." Wiosna kwam er in haar onderzoek achter dat sommigen nog steeds bang waren dat het onderwerp ter sprake zou komen. "Gezinsleden moeten opnieuw aan elkaar wennen. Iedereen is in die tijd verandert." In dit project toont Wiosna hoe divers de gezinnen omgaan met deze situatie. "Sommige gezinnen hebber ervoor gekozen de relatie te beëindigen. Anderen proberen na x-aantal jaren tijd gescheiden te zijn geweest, elkaar opnieuw te leren kennen."
In het fotoboek versterken beeld en tekst elkaar. Het boek bevat enkele in de lengte dubbelgevouwen pagina’s, die zo de heel persoonlijke tekst een beetje te verbergen. Wiosna kwam op dat idee omdat een van de gezinnen die ze interviewde dat had gedaan in een dagboek dat ze samen bijhielden en waar ze om beurten in schreven.
Zie Boek van de maand: https://www.penningsfoundation.com/post/family-stranger
Het fotoboek Family Stranger is niet onopgemerkt gebleven. Het is genomineerd voor:
· The Paris Photo Aperture First Photobook Award 2021
· The Author Book Award, Les Rencrontes d’Arles 2021
· De Nederlandse Fotoboekenprijs, Fotofestival Naarden 2021
· Best Photography Book Award, PHotoESPANA 2021
Talent Wall #6 | Wiosna van Bon te zien bij Pennings Foundation van medio juni t/m 9 oktober 2021
留言