Aan het woord: Hans Biezen

Beeldend kunstenaar Hans Biezen kwam al vroeg in contact met beeldend kunstenaars die fotografie als medium gebruikten. Hij ontmoette ze in fotogalerie Wilde in Keulen, in 1972 opgericht door de verzamelaars Jürgen en Ann Wilde. Het was de eerste in fotografie gespecialiseerde galerie in Europa. Ook ontmoette hij kunstenaars in het Van Abbemuseum waar hij van 1976 tot 1986 werkte. In 2014 schreef Hans Biezen onderstaande tekst.

“In 1973 had ik al voor het eerst contact met Harry, over fotografie. Ik had een idee voor zeer grote foto's. Harry's meubelzaak vond ik een goede plek om ze te laten zien. Ik wist dat Harry zeer geïnteresseerd was in fotografie, toen al. Het werd een lang en boeiend gesprek. Maar het is er toen om diverse redenen niet van gekomen.”

“Een paar jaar later belde Harry mij ineens op met zijn idee om een fotogalerie te beginnen. We begonnen met een hele reeks gesprekken over hoe te starten en waar en natuurlijk met wie!! Dus het was niet zo verwonderlijk dat de eerste tentoonstelling er een was met Ralph Gibson, die ik juist had leren kennen, en mijn dagboekfoto's.”

Fuchs

“De opening (op 26 april 1979) werd verricht door de zeer verlate Rudi Fuchs, die de afspraak met Harry bijna was vergeten, maar misschien wel daardoor een zeer levendige, inspirerende openingsspeech hield, die het verschil tussen fotografie en beeldende kunst deed vergeten.”

“Maar goed, de gesprekken met Harry gingen er vooral over dat we beiden vonden dat het niet alleen maar tentoonstellingen met pure fotografie moesten worden, maar vooral ook met kunstenaars die met fotografie werkten, dus het medium fotografie als uitdrukkingsvorm gebruikten. Iets wat in de jaren ’70 sterk in opkomst was.”

Boltanski

“Wel moest ik er Harry zo nu en dan van overtuigen dat de nieuwe ontwikkelingen in de fotografie vooral in de beeldende kunst plaats vonden. Kijk maar naar wat bijvoorbeeld Christian Boltanski, Annette Messager, Jean le Gac, of Jochen Gerz aan het doen waren. Ikzelf ook trouwens. Allemaal beeldende kunstenaars die het medium fotografie hanteerden. Boltanski met zijn gereconstrueerde familiefoto's en jeugdervaringen, Gerz die fotodokumenten maakte over zijn eigen werk met inhoudelijke confrontaties, of mijn eigen werk. Echte of gefingeerde dagboeken, waarbij het over het aan de kaak stellen van de zogenaamde fotografische waarheid ging.” (Door de contacten die Hans Biezen had met bovengenoemde fotografen exposeerden Christian Boltanski, Annette Messager en Jochen Gerz in 1981 bij Galerie Pennings. IvB)

Privé

“En zo waren er nog veel meer fotografen en/of kunstenaars die steeds zichzelf ter discussie stelden zoals John Baldessari, Urs Lüthi, Ben Vautier, Douglas Huebler, Robert Frank, Lee Friedlander, Gary Winogrand en zeker ook Gilbert & George, enz. enz. Wat al deze kunstenaars gemeen hebben is vooral het overschrijden van de grens van privégebieden. Bij al deze kunstenaars, en bij nog veel meer natuurlijk, is het medium onbelangrijk. Dus de foto is ondergeschikt aan de inhoud. Een wezenlijk verschil geloof ik tussen de klassieke fotografen en de beeldende kunstenaars.”

“Eigenlijk zijn dit al allemaal vroege ‘twitteraars en facebookers’ zou je kunnen zeggen. Wat is privé? Dat werd een vraagstelling. Misschien niet zo verwonderlijk. De rellen van 1968 in Parijs, Amsterdam en Bonn onder andere, maakte dat de overheid zich rotschrok van deze revolutionaire, anarchistische houding en dus meteen begon met het bespioneren en in kaart brengen van deze oproerkraaiers.”

Selfies

“We kunnen nu zo langzamerhand vaststellen dat eenmaal terug in het heden, iedereen bezig is met foto's, met selfies, met dagboekjes. Nu is er een proces aan de gang waarbij de kunst volledig dreigt te verdwijnen in het grote bos. Zelfs de smartphone is alweer een eigen categorie geworden. Het wachten is slechts op de smartphone galerie.”(Die is er inmiddels! de Apple Champs-Élysées in Parijs opende november 2018 haar deuren.)

“Toch denk ik zelf dat dit niet de goede weg is. Ik heb altijd gedacht, of eigenlijk geweten dat beeldende kunst, fotografie of hoe het ook heten mag, gaat over inhoud. Het kan en mag niet zo zijn dat het eindresultaat die vluchtigheid heeft van de nieuwe media. De waarom vraag moet weer gesteld worden. Waarom is dit bepaalde beeld gerealiseerd? Door wie is dit beeld gerealiseerd? Wanneer is dit beeld gerealiseerd? Ere wie ere toekomt.”